اسپرم فریز شده تا چند سال قابل استفاده است؟

اسپرم فریز شده تا چند سال قابل استفاده است

اسپرم فریز شده یکی از روش‌های پیشرفته و کاربردی در حوزه پزشکی باروری است که امکان ذخیره‌سازی اسپرم را برای مدت طولانی فراهم می‌کند. بسیاری از مردان در شرایط خاص مانند ابتلا به بیماری‌های سخت، انجام درمان‌های ناباروری، یا حتی به دلایل شخصی و شغلی تصمیم به فریز اسپرم می‌گیرند. یکی از پرسش‌های مهم در این زمینه آن است که اسپرم فریز شده تا چند سال قابل استفاده است و آیا کیفیت آن در گذر زمان کاهش می‌یابد یا خیر. در ادامه به بررسی کامل این موضوع می‌پردازیم.

ماندگاری اسپرم فریز شده

اسپرم در دمای بسیار پایین، معمولاً منفی ۱۹۶ درجه سانتی‌گراد، در تانک‌های نیتروژن مایع نگهداری می‌شود. در چنین شرایطی، متابولیسم سلول‌ها به طور کامل متوقف می‌گردد و فعالیت زیستی اسپرم‌ها به صفر می‌رسد. به همین دلیل، برخلاف بسیاری از بافت‌های دیگر، اسپرم‌ها می‌توانند سال‌ها و حتی دهه‌ها زنده و سالم باقی بمانند. تحقیقات نشان داده است که اسپرم‌های فریز شده حتی پس از گذشت بیش از ۲۰ سال همچنان قابلیت باروری داشته‌اند.

آیا زمان نگهداری روی کیفیت اسپرم اثر دارد

بسیاری از افراد تصور می‌کنند هرچه مدت زمان نگهداری اسپرم بیشتر باشد، کیفیت آن کاهش پیدا می‌کند. اما باید گفت که اگر فرآیند فریز کردن به شکل استاندارد و صحیح انجام شود و شرایط نگهداری پایدار باقی بماند، کیفیت اسپرم حتی پس از سال‌ها تغییر محسوسی نخواهد داشت. مهم‌ترین عامل تأثیرگذار، کیفیت اسپرم قبل از فریز شدن است، نه مدت زمان ذخیره‌سازی آن.

رکوردهای جهانی در استفاده از اسپرم فریز شده

مطالعات و گزارش‌های متعددی وجود دارد که نشان می‌دهد اسپرم‌های فریز شده حتی بعد از بیش از ۲۰ سال نیز توانایی باروری داشته‌اند. برای مثال، در برخی کشورها نوزادانی با استفاده از اسپرم‌های فریز شده بعد از ۲۲ سال متولد شده‌اند. این موضوع نشان می‌دهد که از نظر علمی، محدودیت مشخصی برای استفاده از اسپرم فریز شده وجود ندارد و در عمل می‌توان آن را دهه‌ها نگهداری کرد.

هزینه فریز تخمک در سال ۱۴۰۳

کاربرد اسپرم فریز شده در طولانی مدت

اسپرم فریز شده در روش‌های کمک باروری مانند لقاح خارج رحمی (IVF)، تزریق داخل رحمی (IUI) یا تزریق مستقیم اسپرم به داخل تخمک (ICSI) مورد استفاده قرار می‌گیرد. حتی اگر سال‌ها از زمان فریز گذشته باشد، در صورت سالم بودن نمونه، می‌توان از آن در این روش‌ها بهره گرفت. این امر به ویژه برای مردانی که پس از درمان‌های سرطان یا جراحی‌های ناباروری قدرت باروری خود را از دست داده‌اند، اهمیت زیادی دارد.

عوامل تعیین‌کننده طول عمر اسپرم فریز شده

طول عمر اسپرم فریز شده به عوامل متعددی بستگی دارد:

• روش فریز کردن اسپرم: استفاده از تکنیک‌های مدرن و تدریجی باعث حفظ کیفیت بالاتر می‌شود.

• مواد محافظ اسپرم: افزودن مواد محافظ به نمونه‌ها از آسیب دیدن سلول‌ها هنگام انجماد و ذوب جلوگیری می‌کند.

• شرایط نگهداری: اگر دمای نیتروژن مایع ثابت و بدون نوسان باقی بماند، اسپرم‌ها سال‌ها بدون تغییر قابل استفاده خواهند بود.

• کیفیت اولیه اسپرم: اسپرم‌هایی که پیش از فریز شدن سالم‌تر و باکیفیت‌تر هستند، در آینده نیز عملکرد بهتری خواهند داشت.

محدودیت‌های قانونی و پزشکی در نگهداری اسپرم

در برخی کشورها محدودیت‌های قانونی برای نگهداری طولانی‌مدت اسپرم وجود دارد. برای مثال، ممکن است اسپرم تنها برای مدت ۱۰ یا ۱۵ سال به صورت رسمی نگهداری شود و پس از آن نیاز به تمدید مجوز یا رضایت صاحب نمونه داشته باشد. این محدودیت‌ها بیشتر جنبه حقوقی و مدیریتی دارند و ارتباطی با توانایی زیستی اسپرم‌ها ندارند.

مدت زمان پر شدن کیسه اسپرم

هزینه‌های مربوط به نگهداری طولانی مدت اسپرم

یکی از چالش‌هایی که افراد در نگهداری طولانی‌مدت اسپرم با آن روبه‌رو هستند، هزینه سالانه ذخیره‌سازی است. در بسیاری از مراکز ناباروری، هزینه فریز اسپرم یک بار پرداخت می‌شود، اما هزینه نگهداری به صورت سالانه دریافت می‌گردد. بنابراین، اگر فردی بخواهد اسپرم خود را برای بیش از ۱۰ یا ۲۰ سال نگه دارد، باید این هزینه‌ها را در نظر بگیرد.

کیفیت اسپرم بعد از ذوب شدن

پس از خارج کردن اسپرم از تانک نیتروژن و انجام فرآیند ذوب شدن، ممکن است بخشی از اسپرم‌ها از بین بروند یا تحرک خود را از دست بدهند. با این حال، مقدار کافی اسپرم سالم برای استفاده در روش‌های کمک باروری باقی می‌ماند. به همین دلیل، حتی اسپرم‌هایی که سال‌ها فریز بوده‌اند، می‌توانند منجر به تولد نوزاد سالم شوند.

مزایای نگهداری طولانی‌مدت اسپرم

• حفظ قدرت باروری برای سال‌های آینده

• امکان استفاده بعد از درمان‌های ناباروری

• کمک به زوج‌هایی که بارداری خود را به آینده موکول می‌کنند

• ایجاد فرصت برای بیماران سرطانی برای داشتن فرزند پس از درمان
  
  

جمع‌بندی

اسپرم فریز شده می‌تواند سال‌ها و حتی دهه‌ها قابل استفاده باقی بماند. اگر شرایط فریز و نگهداری به صورت استاندارد انجام شود، کیفیت اسپرم‌ها تغییر زیادی نخواهد کرد و توانایی باروری آن‌ها حفظ می‌شود. بنابراین، می‌توان گفت اسپرم فریز شده محدودیت زمانی خاصی برای استفاده ندارد و تنها عواملی مانند قوانین کشورها یا هزینه‌های نگهداری ممکن است استفاده طولانی‌مدت را تحت تأثیر قرار دهد. این روش یک راهکار مطمئن برای حفظ باروری مردان در شرایط خاص به شمار می‌رود.

مورفولوژی اسپرم چقدر باید باشد؟

مورفولوژی اسپرم یکی از مهم‌ترین شاخص‌هایی است که در آزمایش اسپرم (آنالیز مایع منی) مورد بررسی قرار می‌گیرد و نشان‌دهنده شکل و ساختار ظاهری اسپرم‌ها است. در واقع، اسپرم سالم باید دارای سر بیضی‌شکل و منظم، گردن طبیعی و دمی کشیده و متقارن باشد. هرگونه تغییر در این ویژگی‌ها می‌تواند بر توانایی اسپرم در حرکت صحیح و نفوذ به تخمک تأثیر بگذارد. در این مقاله به‌طور کامل به این موضوع پرداخته می‌شود که مورفولوژی اسپرم چقدر باید باشد، چرا اهمیت دارد و چه عواملی روی آن اثر می‌گذارند.

مورفولوژی اسپرم چیست؟

مورفولوژی اسپرم به بررسی دقیق ظاهر اسپرم‌ها زیر میکروسکوپ اشاره دارد. در این بررسی، متخصص آزمایشگاه تعداد اسپرم‌هایی را که دارای شکل طبیعی هستند در مقابل اسپرم‌های غیرطبیعی محاسبه می‌کند. اسپرم سالم باید شرایط زیر را داشته باشد:

• سر بیضی و یکنواخت

• آکروزوم (قسمت جلویی سر) سالم و بدون آسیب

• گردن یا میانه‌ اسپرم بدون شکستگی یا ضخیم‌شدگی

• دم کشیده، باریک و بدون پیچ‌خوردگی

اگر هرکدام از این بخش‌ها دچار ناهنجاری شوند، اسپرم به‌عنوان غیرطبیعی شناخته می‌شود.

مورفولوژی طبیعی اسپرم چقدر باید باشد؟

براساس معیارهای سازمان جهانی بهداشت (WHO)، درصد اسپرم‌های طبیعی باید حداقل ۴ درصد یا بیشتر باشد. این یعنی اگر در یک نمونه مایع منی ۱۰۰ اسپرم بررسی شود، دست‌کم ۴ عدد از آن‌ها باید شکل طبیعی داشته باشند. هرچند این عدد پایین به نظر می‌رسد، اما همین میزان برای باروری طبیعی کافی است.

البته برخی آزمایشگاه‌ها از معیارهای سختگیرانه‌تر (معیار کروگر Kruger) استفاده می‌کنند که بر اساس آن تنها ۴ درصد اسپرم‌ها باید شکل طبیعی داشته باشند تا شانس باروری حفظ شود.

اهمیت مورفولوژی اسپرم در باروری

مورفولوژی اسپرم به‌تنهایی عامل تعیین‌کننده ناباروری نیست، اما نقش مهمی در شانس بارداری دارد. حتی اگر تعداد و تحرک اسپرم‌ها طبیعی باشد، اما شکل آن‌ها دچار مشکل جدی باشد، احتمال نفوذ به تخمک کاهش پیدا می‌کند. از سوی دیگر، مردانی که مورفولوژی پایینی دارند، همچنان می‌توانند به روش‌های کمک‌باروری مانند IVF یا ICSI شانس پدر شدن داشته باشند.

دلایل کاهش مورفولوژی اسپرم

عوامل مختلفی می‌توانند باعث تغییر شکل اسپرم‌ها شوند که برخی از آن‌ها عبارتند از:

• اختلالات ژنتیکی و کروموزومی

• التهاب و عفونت‌های مزمن دستگاه تناسلی قیمت تخمک اهدایی در سال 1402

• قرار گرفتن در معرض گرما (سونا، جکوزی یا لباس‌های تنگ)

• مصرف دخانیات، الکل و مواد مخدر

• داروها و مواد شیمیایی مانند داروهای شیمی‌درمانی

• کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی مثل ویتامین C، E، روی و سلنیوم

• چاقی و سبک زندگی ناسالم

• استرس و فشارهای روانی

علائم مورفولوژی غیرطبیعی اسپرم

معمولاً کاهش مورفولوژی اسپرم هیچ علامت خاصی ایجاد نمی‌کند و فقط از طریق آزمایش اسپرم قابل تشخیص است. با این حال، نشانه‌هایی مانند ناباروری، سقط مکرر همسر یا زمان طولانی برای بارداری می‌تواند به‌طور غیرمستقیم هشداردهنده باشد.

تشخیص مورفولوژی اسپرم

تنها راه قطعی بررسی مورفولوژی اسپرم، انجام آزمایش مایع منی است. در این آزمایش علاوه بر مورفولوژی، تعداد، تحرک و کیفیت کلی اسپرم‌ها نیز بررسی می‌شود. پزشک براساس این نتایج، علت ناباروری یا ضعف باروری را ارزیابی می‌کند.

روش‌های بهبود مورفولوژی اسپرم

اگر مورفولوژی اسپرم پایین باشد، راهکارهایی وجود دارد که می‌تواند به بهبود کیفیت آن کمک کند:

• تغذیه سالم شامل مصرف میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، مغزها و ماهی

• مصرف مکمل‌های تقویتی مانند روی، سلنیوم، ویتامین C، ویتامین E و کوآنزیم Q10

• کاهش استرس و خواب کافی

• ورزش منظم و حفظ وزن مناسب

• ترک سیگار، الکل و مواد مخدر

• اجتناب از گرمای بیش از حد بیضه‌ها

• درمان عفونت‌ها یا اختلالات هورمونی در صورت نیاز
  
  

نقش روش‌های کمک‌باروری

برای مردانی که مورفولوژی اسپرم آن‌ها بسیار پایین است، روش‌های کمک‌باروری گزینه مناسبی محسوب می‌شوند. در روش ICSI، حتی یک اسپرم سالم می‌تواند به‌طور مستقیم به داخل تخمک تزریق شود. به همین دلیل، حتی مردانی با مورفولوژی بسیار پایین نیز شانس فرزندآوری خواهند داشت.

جمع‌بندی

مورفولوژی اسپرم یکی از شاخص‌های مهم در بررسی باروری مردان است که نشان‌دهنده شکل طبیعی اسپرم‌ها می‌باشد. بر اساس استانداردهای سازمان جهانی بهداشت، حداقل ۴ درصد اسپرم‌ها باید دارای ساختار طبیعی باشند. کاهش مورفولوژی به‌تنهایی باعث ناباروری قطعی نمی‌شود اما می‌تواند شانس باروری طبیعی را کاهش دهد. با اصلاح سبک زندگی، تغذیه مناسب و درمان‌های پزشکی، می‌توان کیفیت اسپرم را بهبود بخشید و در صورت نیاز از روش‌های کمک‌باروری استفاده کرد.

داروی بهبود مورفولوژی اسپرم

داروی بهبود مورفولوژی اسپرم یکی از موضوعات مهم و کاربردی در حوزه باروری مردان است. بسیاری از زوج‌هایی که در مسیر فرزندآوری با مشکلاتی مواجه می‌شوند، پس از بررسی‌های پزشکی متوجه می‌شوند که یکی از دلایل اصلی ناباروری مردانه، تغییرات و اختلال در شکل و ساختار اسپرم یا همان مورفولوژی اسپرم است. در این مقاله جامع و طولانی به معرفی داروهای موثر بر بهبود مورفولوژی اسپرم، نقش مکمل‌ها، سبک زندگی و نکات کلیدی در این زمینه پرداخته می‌شود.

مورفولوژی اسپرم چیست؟

مورفولوژی اسپرم به معنای شکل، ظاهر و ساختار طبیعی اسپرم‌هاست. اسپرم سالم باید دارای سر بیضی‌شکل، قطعه میانی سالم و دم بلند و متحرک باشد. هرگونه ناهنجاری در سر، میانه یا دم اسپرم می‌تواند توانایی آن برای نفوذ به تخمک و ایجاد لقاح را کاهش دهد. درصد اسپرم‌های با مورفولوژی طبیعی معمولاً در آزمایش اسپرم (اسپرم آنالیز) گزارش می‌شود و پایین بودن آن می‌تواند یکی از علل ناباروری باشد.

عکس اسپرم فریز شده

چرا مورفولوژی اسپرم اهمیت دارد؟

اگرچه تعداد اسپرم و تحرک آن عوامل مهمی هستند، اما بدون شکل مناسب، اسپرم قادر نخواهد بود وارد تخمک شود و باروری را ایجاد کند. مورفولوژی غیرطبیعی می‌تواند به موارد زیر منجر شود:

• کاهش احتمال لقاح طبیعی

• افزایش احتمال شکست در روش‌های کمک باروری مانند IUI یا IVF

• کاهش کیفیت جنین تشکیل‌شده
  
  

عوامل موثر بر کاهش مورفولوژی اسپرم

پیش از پرداختن به داروها، لازم است عوامل مؤثر بر تغییر شکل اسپرم بررسی شوند. برخی از مهم‌ترین عوامل عبارتند از:

• مصرف سیگار، الکل و مواد مخدر

• استرس و سبک زندگی ناسالم

• تغذیه نامناسب و کمبود ویتامین‌ها

• عفونت‌ها و بیماری‌های تناسلی

• واریکوسل

• تماس با مواد شیمیایی و سموم

• افزایش دمای بیضه‌ها (به دلیل لباس تنگ یا شغل‌های خاص)
  
  

داروهای بهبود مورفولوژی اسپرم

درمان دارویی بهبود مورفولوژی اسپرم معمولاً بر پایه رفع مشکلات زمینه‌ای و استفاده از مکمل‌های دارویی است. برخی داروهای مهم عبارتند از:

کلومیفن سیترات

این دارو با تحریک ترشح هورمون‌های گنادوتروپین، می‌تواند باعث بهبود کیفیت اسپرم، افزایش تعداد و بهبود شکل آن شود. مصرف کلومیفن تحت نظر پزشک و به صورت دوره‌ای انجام می‌شود.

لتروزول

یکی از داروهای هورمونی است که با کاهش سطح استروژن و افزایش ترشح تستوسترون به بهبود اسپرماتوژنز کمک می‌کند و می‌تواند تاثیر مثبتی بر مورفولوژی اسپرم داشته باشد.

گنادوتروپین‌ها (HCG و HMG)

این داروها برای تحریک تولید اسپرم در مردانی که اختلال هورمونی دارند استفاده می‌شوند. مصرف آن‌ها می‌تواند به بهبود تعداد، تحرک و شکل اسپرم منجر شود.

آنتی‌بیوتیک‌ها

در مواردی که عفونت مجاری تناسلی باعث کاهش کیفیت و تغییر شکل اسپرم شده باشد، مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها به بهبود مورفولوژی کمک می‌کند. بانک اسپرم رویان

داروهای آنتی‌اکسیدان

داروها و مکمل‌های آنتی‌اکسیدانی می‌توانند اثر رادیکال‌های آزاد بر اسپرم را کاهش داده و به ترمیم ساختار اسپرم کمک کنند. برخی از مهم‌ترین آنتی‌اکسیدان‌ها شامل ویتامین C، ویتامین E و گلوتاتیون هستند.

مکمل‌های موثر در بهبود مورفولوژی اسپرم

علاوه بر داروهای تجویزی، بسیاری از مکمل‌ها نقش مهمی در بهبود شکل اسپرم دارند. مهم‌ترین مکمل‌ها عبارتند از:

• ال-کارنیتین: افزایش تحرک و بهبود شکل اسپرم

• کوآنزیم Q10: تقویت انرژی سلولی و بهبود مورفولوژی

• روی (زینک): افزایش کیفیت اسپرم و هورمون‌های جنسی

• فولیک اسید: کمک به تقسیم سلولی و بهبود DNA اسپرم

• سلنیوم: اثر آنتی‌اکسیدانی و کمک به ترمیم اسپرم‌های آسیب‌دیده

• ویتامین D: نقش مهم در هورمون‌های جنسی و سلامت اسپرم

نقش تغذیه در بهبود مورفولوژی اسپرم

داروها و مکمل‌ها بدون داشتن تغذیه سالم اثر محدودی خواهند داشت. رژیم غذایی سرشار از میوه‌ها، سبزیجات تازه، ماهی‌های چرب، غلات کامل و مغزها می‌تواند در بهبود شکل اسپرم نقش کلیدی داشته باشد. در مقابل، پرهیز از غذاهای فراوری‌شده، چربی‌های ترانس و فست‌فودها توصیه می‌شود.

هزینه فریز تخمک در سال ۱۴۰۲

تغییر سبک زندگی برای بهبود مورفولوژی اسپرم

• ترک سیگار و الکل

• مدیریت استرس و خواب کافی

• ورزش منظم و متعادل

• اجتناب از گرمای زیاد (سونا، جکوزی، لپ‌تاپ روی پا)

• کاهش تماس با مواد شیمیایی مضر
  
  کیا با اسپرم فریز باردار شدن

روش‌های کمک باروری در صورت بهبود نیافتن مورفولوژی

اگر با مصرف دارو و تغییر سبک زندگی، مورفولوژی اسپرم به سطح مطلوب نرسد، پزشکان از روش‌های کمک باروری استفاده می‌کنند. تکنیک‌هایی مانند ICSI (تزریق مستقیم اسپرم به تخمک) می‌توانند حتی با اسپرم‌هایی که مورفولوژی ضعیفی دارند نیز باروری موفق ایجاد کنند.

نتیجه‌گیری

داروی بهبود مورفولوژی اسپرم نقش مهمی در درمان ناباروری مردانه دارد. استفاده از داروهای هورمونی، مکمل‌های آنتی‌اکسیدانی، اصلاح سبک زندگی و تغذیه سالم همگی می‌توانند به بهبود شکل اسپرم کمک کنند. البته لازم است تمامی داروها تحت نظر پزشک مصرف شوند، زیرا درمان خودسرانه می‌تواند نتیجه معکوس داشته باشد. خوشبختانه با ترکیب روش‌های دارویی و غیر دارویی، بسیاری از مردان می‌توانند کیفیت اسپرم خود را افزایش داده و شانس باروری طبیعی یا کمک باروری موفق را بالا ببرند.

Sperm count چقدر باید باشد؟

سلامت باروری مردان یکی از موضوعات مهم در علم پزشکی و همچنین دغدغه بسیاری از زوج‌هایی است که قصد فرزندآوری دارند. یکی از اصلی‌ترین شاخص‌هایی که در بررسی باروری مردان اندازه‌گیری می‌شود، تعداد اسپرم یا Sperm count است. این شاخص در کنار کیفیت، تحرک و شکل اسپرم‌ها می‌تواند سرنوشت باروری را مشخص کند. در این مقاله به‌طور کامل و علمی بررسی می‌کنیم که Sperm count نرمال چقدر باید باشد، چه عواملی روی آن تأثیر می‌گذارند و چگونه می‌توان آن را بهبود بخشید.

تعریف Sperm count و اهمیت آن

Sperm count به معنای تعداد اسپرم‌های موجود در یک میلی‌لیتر مایع منی است. در آزمایش اسپرم که به نام اسپرموگرام نیز شناخته می‌شود، این شاخص به‌همراه فاکتورهای دیگری مانند تحرک اسپرم (Motility)، شکل ظاهری (Morphology) و حجم منی بررسی می‌شود. تعداد اسپرم بالا به‌تنهایی تضمین‌کننده باروری نیست، اما کاهش آن می‌تواند احتمال بارداری طبیعی را به‌شدت کاهش دهد.

Sperm count نرمال چقدر است؟

طبق استانداردهای سازمان جهانی بهداشت (WHO)، معیارهای نرمال برای تعداد اسپرم به شکل زیر است:

• تعداد اسپرم در هر میلی‌لیتر منی: حداقل ۱۵ میلیون

• تعداد کل اسپرم در کل نمونه منی: حداقل ۳۹ میلیون
  اگر تعداد اسپرم کمتر از این میزان باشد، فرد دچار الیگواسپرمی (Oligospermia) محسوب می‌شود. در مواردی که اسپرم به‌طور کامل وجود نداشته باشد، اصطلاح آزواسپرمی (Azoospermia) به کار می‌رود.

چرا تعداد اسپرم مهم است؟

تعداد اسپرم بالا شانس برخورد اسپرم با تخمک را افزایش می‌دهد. حتی اگر بخشی از اسپرم‌ها ضعیف یا بی‌تحرک باشند، وجود میلیون‌ها اسپرم سالم می‌تواند امکان باروری را بالا نگه دارد. برعکس، وقتی تعداد اسپرم پایین‌تر از حد طبیعی باشد، احتمال رسیدن اسپرم سالم به تخمک کاهش یافته و روند بارداری دشوار می‌شود.

عوامل موثر بر کاهش Sperm count

تعداد اسپرم تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد که برخی قابل اصلاح و برخی غیرقابل تغییر هستند. مهم‌ترین این عوامل عبارتند از:

• سبک زندگی ناسالم مانند سیگار کشیدن، مصرف الکل و مواد مخدر

• چاقی و اضافه وزن که هورمون‌ها را مختل می‌کند

• گرما و دمای بالا مانند استفاده طولانی‌مدت از سونا یا قرار گرفتن در محیط‌های گرم

• استرس و فشارهای روانی که بر هورمون‌های جنسی تأثیر می‌گذارد

• عفونت‌ها و بیماری‌های مقاربتی

• اختلالات هورمونی مانند کاهش سطح تستوسترون

• برخی داروها مخصوصاً داروهای شیمی‌درمانی یا استروئیدها
  
  

روش‌های تشخیص تعداد اسپرم

برای اندازه‌گیری دقیق Sperm count، آزمایش اسپرموگرام انجام می‌شود. در این آزمایش، نمونه‌ای از منی در آزمایشگاه بررسی شده و نتایج شامل موارد زیر گزارش می‌شود:

• حجم مایع منی

• تعداد اسپرم در هر میلی‌لیتر

• تعداد کل اسپرم

• درصد اسپرم‌های متحرک

• درصد اسپرم‌های سالم از نظر شکل
  
  

چگونه Sperm count را افزایش دهیم؟

بسیاری از مردان با تغییر سبک زندگی می‌توانند تعداد اسپرم خود را بهبود دهند. راهکارهای اصلی شامل موارد زیر است:

• ترک سیگار و الکل

• داشتن رژیم غذایی سالم و سرشار از میوه، سبزیجات و آنتی‌اکسیدان‌ها

• ورزش منظم و کنترل وزن

• کاهش استرس و خواب کافی هزینه فریز اسپرم

• اجتناب از گرمای زیاد (سونا، جکوزی، لپ‌تاپ روی پا)

• مصرف مکمل‌های تقویتی مانند ویتامین C، ویتامین E، زینک و اسید فولیک
  
  

درمان‌های پزشکی برای افزایش تعداد اسپرم

اگر کاهش Sperm count ناشی از مشکلات پزشکی باشد، پزشک می‌تواند درمان‌های دارویی یا جراحی تجویز کند. به عنوان مثال:

• درمان عفونت‌های دستگاه تناسلی با آنتی‌بیوتیک

• مصرف داروهای هورمونی برای تنظیم سطح تستوسترون

• جراحی واریکوسل برای بهبود خون‌رسانی به بیضه‌ها

• استفاده از روش‌های کمک‌باروری مانند IUI و IVF در مواردی که تعداد اسپرم بسیار پایین است
  
  

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر زوجی بیش از یک سال رابطه محافظت‌نشده داشته باشند و بارداری رخ ندهد، توصیه می‌شود مرد آزمایش اسپرم انجام دهد. همچنین در صورتی که فرد علائمی مانند درد بیضه، تورم، سابقه جراحی در ناحیه تناسلی یا مشکلات هورمونی داشته باشد، مراجعه به متخصص اورولوژی ضروری است.

جمع‌بندی

Sperm count یکی از مهم‌ترین شاخص‌های باروری مردان است و طبق استانداردهای جهانی باید حداقل ۱۵ میلیون در هر میلی‌لیتر باشد. کاهش تعداد اسپرم می‌تواند دلایل متعددی از سبک زندگی ناسالم تا بیماری‌های خاص داشته باشد. خوشبختانه در بسیاری موارد، با تغییر عادات روزمره و درمان‌های پزشکی امکان بهبود وضعیت وجود دارد. آگاهی از اهمیت Sperm count و مراجعه به پزشک در زمان مناسب، می‌تواند مسیر باروری را برای بسیاری از زوج‌ها هموار کند.